Yuvacık Ormanları: Kocaeli’nin Doğal Zenginlikleri

Ormanlar

Yuvacık ormanları, Kocaeli’nin Samanlı Dağları’nda yer alan biyolojik çeşitlilik açısından en zengin bölgelerden biridir. Marmara Bölgesi’nin tipik bitki örtüsünü yansıtsa da, kıyıdan dağlık alanlara geçişte Karadeniz ve Akdeniz bitki topluluklarının eşsiz bir karışımı gözlenir. Yuvacık ormanları, nemli ve sık ormanlarıyla doğa severler için büyüleyici bir destinasyondur.

Samanlı Dağları’nın Bitki Çeşitliliği

Samanlı Dağları, yağışlı ve ılıman iklimi ile drenajı iyi, geçirgen topraklara sahiptir. Yuvacık ormanları, kayın, gürgen, dişbudak, akçaağaç, kestane ve meşe türleriyle kaplıdır. Dağların yüksek kesimlerinde iğne yapraklı ağaçlar, alt kesimlerinde ise geniş yapraklı ağaçlar hakimdir. Denize yaklaştıkça Akdeniz ikliminin makileri, defne, kocayemiş ve karayemiş gibi bitkilerle öne çıkar.

Bitki Kuşakları ve Kartepe

Kocaeli’nin en yüksek noktası olan 1.602 metrelik Kartepe, Yuvacık ormanlarının kalbinde yer alır. Farklı yükseltilerde bitki kuşakları şu şekilde dağılır:

• 0-250 metre (Lauretum): Sert yapraklı orman kuşağı. Maki formasyonunda defne, kocayemiş, karayemiş ve akçakesme gibi bitkiler bulunur.
• 250-750 metre (Castenatum): Kestane kuşağı. Meşe, kestane, dişbudak, çınar ve akçaağaç türleri yaygındır. 700 metrede kestane ağaçları yoğunlaşır.
• 750-1000 metre (Fagetum): Kayın kuşağı. Alçak kesimlerde baltalık, yükseklerde koru ormanları olarak kayın ağaçları baskındır.
• 1000 metre ve üzeri (Ağabeyetum): İğne yapraklı orman kuşağı. Karaçam ve köknar ağaçları öne çıkar.

Başiskele, Kartepe, Yuvacık, Suadiye, Bahçecik ve Maşukiye’de kayın ve kestane ağırlıklı ormanlar, trekking ve doğa gezileri için idealdir. Körfez’in kuzeyinde meşe, kayın ve gürgen karışımlı baltalık ormanlar bulunurken, Karamürsel’in denize bakan yamaçlarında maki bitki örtüsü hakimdir. Çamdibi Köyü’nde bozuk kızılçam ormanları, İznik sınırında ise karaçam karışık ormanlar göze çarpar.

İnsan Eliyle Oluşturulan Ormanlar

Yuvacık ormanları çevresinde, İzmit’in kuzeyinde Çenedağ, Faretepe ve Taştepe, Kandıra sahil şeridinde Sarısu’dan Babalı’ya, Gebze’nin kuzeydoğu kesimlerinde yaklaşık 25.000 hektarlık alanda insan eliyle oluşturulan ormanlar bulunur. Sahil çamı, radiata çamı, karaçam, kızılçam, sedir ve fıstıkçamı türleriyle ekonomik değer üreten plantasyonlar kurulmuştur.

Ağaç Türlerinin Özellikleri

• Kayın: Nemli, derin toprakları sever, kuzey yamaçlarda 200-400 metre arasında yoğunlaşır.
• Meşe: Yayılımı geniş, yer seçimi açısından esnek bir ağaçtır.
• Kestane: Sıcak, nemli ve besin değeri yüksek topraklarda, Karadeniz’e bakan yamaçlarda bulunur.

Kocaeli’nin Orman Envanteri

Yuvacık ormanları ve çevresinde yapraklı ağaçlar (kayın, gürgen, meşe, kestane, ıhlamur, söğüt, dişbudak, çınar, akçaağaç, kavak, kızılağaç), ibreli ağaçlar (karaçam, kızılçam, sarıçam, sahil çamı, servi, köknar, duglas) ve ormanaltı bitkileri (böğürtlen, ormangülü, karayemiş, kocayemiş, defne) bulunur. Dere kenarlarında farklı türler de gözlemlenir.

Maşukiye Yapraklı Türler Arboretumu

Maşukiye’de, Suadiye Orman İşletme Şefliği sınırlarında, 1990-1991 yıllarında kurulan 10 hektarlık arboretum, 23 farklı ağaç türünü barındırır. Yuvacık ormanları yakınındaki bu botanik bahçesi, bölgenin ilk ve tek arboretumu olarak dikkat çeker.

Sulak Alanlar ve Fauna

İzmit Körfezi’nde, Gölcük sahil yolunda 120 hektarlık sulak alan, 2006’da Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından koruma altına alınmıştır. Yuvacık ormanları ve çevresi, 115 kuş türüne ev sahipliği yapar. Nesli tehlike altındaki dikkuyruk ördeği ve küçük karabatak, İzmit Körfezi’nde önemli bir konaklama alanı bulur. Sapanca Gölü’nde ise Macar ördeği, elmabaş patka ve sakarmeke gibi su kuşları gözlemlenir.

Flora

Türkiye, bitki çeşitliliği ve sayısal çokluğuyla dikkati çeken bir ülkedir. Tür sayısı açısından tüm komşu ülkelerden çok daha zengin olan ülkemizde yaklaşık on bin çeşit bitki bulunmaktadır. Türkiye, dünyanın bitki bölgelerinden Akdeniz bitki bölgesine girer. Ülkemizdeki bitki örtüsünün dağılışında iklim, toprağın türü ve yüzey şekilleri etken olmaktadır. Türkiye’de bunlara bağlı olarak üç farklı bitki topluluğu bulunur.

Bunlar Akdeniz, Karadeniz ve iç bölgelerin bitki topluluklarıdır. Kocaeli’de ise daha çok Akdeniz ve Karadeniz bitki topluluklarına rastlanır. ilin sınırları içerisinde endemik bitki yaşama ortamı olan alanlar ve endemik bitki türü bulunmamaktadır.

Türler ve Popülasyonları

İl sınırları içinde daha çok buğdaygiller, engerekotugiller, çançiçeğigiller, karanfilgiller, topluçiçekgiller, sarmaşıkgiller, turpgiller, sütleğengiller, kayıngiller, nanegiller ve baklagiller yetişmektedir.

Fauna

Karasal fauna olarak sürüngenler (kaplumbağa, yeşil kertenkele), kuşlar (alakarga, serçe, sülün) ve memeliler (tavşan, tilki, karaca, geyik) bulunur. Yaban hayatı koruma sahaları Kandıra Seyrek, Körfez Kutluca-Kıyırlı ve Karamürsel Yalakdere gibi bölgelerde yer alır. Darıca-Bayramoğlu Kuş Cenneti, 350 hayvan ve 250’den fazla bitki türüyle dünyaca ünlü bir doğa parkıdır.

Şehirde bulunan ve 3167 sayılı Kara Avcılığı Kanunu Uyarınca Çevre ve Orman Bakanlığı’nca belirlenen Yaban Hayatı Koruma Sahaları ve Yaban Hayvanı Yerleştirme Alanları ise şöyle sıralanır: Kandıra Seyrek, Çamkonak, Körfez Kutluca- Kıyırlı, Gebze-Yağcılar ile Karamürsel Yalakdere-Kadriye-Tahtalı Fulacık köyleri arasında sülün kuşu, Seyrek’le Ağva arasında geyik ve karaca, Kuruçeşme’nin kuzeyinde kalan alanda (Çenedağ) keklik.

İzmit Körfezi’nin güneyinde ayıların bulunduğu alanlar av hayvanlarını koruma ve üretme sahalarıdır. Ayrıca Pazarçayırı, Örnekköy ve Sultaniye köylerinin batısındaki alana 2006 yılı içinde geyik salınarak bu bölgede koruma altına alınmıştır. il sınırları içerisinde Darıca-Bayramoğlu’nda bir Kuş Cenneti bulunmaktadır. istanbul’a 38 km mesafede bulunan Darıca Kuş Cenneti ve Temalı Parkı, kuş türleri açısından dünyada benzeri olmayan bir park haline gelmiştir. Hayvanat bahçesi, 350 çeşit hayvan ve 250’nin üzerinde bitki çeşidi, tropik merkez akvaryumu ve botanik bahçeleri ile bir bütün oluşturmaktadır.

Yuvacık Ormanları ve Doğa Turizmi

Yuvacık ormanları, trekking, kamp ve offroad tutkunları için eşsiz bir destinasyondur. Beşkayalar Tabiat Parkı’na yakınlığıyla, Mavi Kayalar’ın bungalov konaklama seçenekleriyle doğayla iç içe bir tatil sunar. Daha fazla bilgi için T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı sayfasını ziyaret ederek Beşkayalar Tabiat Parkı hakkında detaylı bilgi edinebilirsiniz.

• Adres: Samanlı Dağları, Yuvacık, Başiskele, Kocaeli
• Telefon: +90 262 345 0053 | +90 850 840 9141
• E-posta: [email protected]
• Web: www.mavikayalar.com